ГДЗ по Геометрии 9 Класс Номер 616 Мерзляк, Полонский, Якир — Подробные Ответы
В треугольнике ABC проведена медиана BD. Известно, что \(\angle DBC = 90^\circ\), \(BD = \frac{\sqrt{3}}{4} AB\). Найдите \(\angle ABD\).
Дано: \(BD\) — медиана, \(\angle DBC = 90^\circ\), \(BD = \frac{\sqrt{3}}{4} AB\). Нужно найти \(\angle ABD\).
Рассмотрим треугольник \(ABC\). По свойству медианы \(BD = \frac{1}{2} (BA + BC)\). Так как \(\angle DBC = 90^\circ\), то \(BD \cdot BC = 0\).
Вычислим квадрат длины медианы:
\(BD^2 = \frac{1}{4} (BA + BC)^2 = \frac{1}{4} (BA^2 + 2 BA \cdot BC + BC^2)\).
Так как \(BD \cdot BC = 0\), то \(BD^2 = \frac{1}{2} BD \cdot BA\).
По формуле скалярного произведения:
\(|BD| \cdot |BA| \cdot \cos \angle ABD = 2 BD^2\).
Подставим известные значения:
\(\frac{\sqrt{3}}{4} AB \cdot AB \cdot \cos \angle ABD = 2 \cdot \left(\frac{\sqrt{3}}{4} AB\right)^2\).
Упростим:
\(\frac{\sqrt{3}}{4} AB^2 \cdot \cos \angle ABD = 2 \cdot \frac{3}{16} AB^2\).
\(\cos \angle ABD = \frac{2 \cdot \frac{3}{16} AB^2}{\frac{\sqrt{3}}{4} AB^2} = \frac{\frac{3}{8}}{\frac{\sqrt{3}}{4}} = \frac{3}{8} \cdot \frac{4}{\sqrt{3}} = \frac{3}{2\sqrt{3}} = \frac{\sqrt{3}}{2}\).
Отсюда \(\angle ABD = 30^\circ\).
В треугольнике \(ABC\) медиана \(BD\) делит сторону \(AC\) пополам, значит \(D\) — середина \(AC\). По условию \(\angle DBC = 90^\circ\), то есть угол между отрезками \(BD\) и \(BC\) прямой.
Обозначим векторы: \(\overrightarrow{BA}\) и \(\overrightarrow{BC}\). Тогда вектор медианы \(\overrightarrow{BD} = \frac{1}{2} (\overrightarrow{BA} + \overrightarrow{BC})\), так как \(D\) — середина \(AC\).
Из условия перпендикулярности \(\angle DBC = 90^\circ\) следует, что векторы \(\overrightarrow{BD}\) и \(\overrightarrow{BC}\) ортогональны, то есть их скалярное произведение равно нулю: \(\overrightarrow{BD} \cdot \overrightarrow{BC} = 0\).
Подставим выражение для \(\overrightarrow{BD}\):
\(\left(\frac{1}{2} (\overrightarrow{BA} + \overrightarrow{BC})\right) \cdot \overrightarrow{BC} = 0\).
Раскроем скобки:
\(\frac{1}{2} (\overrightarrow{BA} \cdot \overrightarrow{BC} + \overrightarrow{BC} \cdot \overrightarrow{BC}) = 0\).
Умножим обе части на 2:
\(\overrightarrow{BA} \cdot \overrightarrow{BC} + |\overrightarrow{BC}|^2 = 0\).
Обозначим длины: \(AB = |\overrightarrow{BA}|\), \(BC = |\overrightarrow{BC}|\). Пусть угол между \(\overrightarrow{BA}\) и \(\overrightarrow{BC}\) равен \(\theta\). Тогда скалярное произведение:
\(\overrightarrow{BA} \cdot \overrightarrow{BC} = AB \cdot BC \cdot \cos \theta\).
Подставляем в уравнение:
\(AB \cdot BC \cdot \cos \theta + BC^2 = 0\).
Разделим на \(BC\):
\(AB \cdot \cos \theta + BC = 0\), откуда
\(\cos \theta = -\frac{BC}{AB}\).
Длина медианы \(BD = \frac{\sqrt{3}}{4} AB\) по условию. Вычислим квадрат длины медианы через векторы:
\(BD^2 = \left|\frac{1}{2} (\overrightarrow{BA} + \overrightarrow{BC})\right|^2 = \frac{1}{4} |\overrightarrow{BA} + \overrightarrow{BC}|^2\).
Раскроем квадрат модуля суммы:
\(\frac{1}{4} (BA^2 + 2 \overrightarrow{BA} \cdot \overrightarrow{BC} + BC^2) = \frac{1}{4} (AB^2 + 2 AB \cdot BC \cdot \cos \theta + BC^2)\).
Подставим \(\cos \theta = -\frac{BC}{AB}\):
\(\frac{1}{4} (AB^2 + 2 AB \cdot BC \cdot (-\frac{BC}{AB}) + BC^2) = \frac{1}{4} (AB^2 — 2 BC^2 + BC^2)=\)
\( = \frac{1}{4} (AB^2 — BC^2)\).
По условию \(BD = \frac{\sqrt{3}}{4} AB\), значит
\(BD^2 = \frac{3}{16} AB^2\).
Приравняем:
\(\frac{1}{4} (AB^2 — BC^2) = \frac{3}{16} AB^2\).
Умножим обе части на 16:
\(4 (AB^2 — BC^2) = 3 AB^2\),
раскроем скобки:
\(4 AB^2 — 4 BC^2 = 3 AB^2\),
перенесем слагаемые:
\(4 AB^2 — 3 AB^2 = 4 BC^2\),
\(AB^2 = 4 BC^2\),
откуда
\(BC = \frac{AB}{2}\).
Теперь найдем угол \(\angle ABD\). Вектор \(\overrightarrow{BD} = \frac{1}{2} (\overrightarrow{BA} + \overrightarrow{BC})\).
Скалярное произведение \(\overrightarrow{BD} \cdot \overrightarrow{BA} = |\overrightarrow{BD}| \cdot |\overrightarrow{BA}| \cdot \cos \angle ABD\).
Вычислим \(\overrightarrow{BD} \cdot \overrightarrow{BA}\):
\(\frac{1}{2} (\overrightarrow{BA} + \overrightarrow{BC}) \cdot \overrightarrow{BA} = \frac{1}{2} (BA^2 + \overrightarrow{BC} \cdot \overrightarrow{BA}) = \frac{1}{2} (AB^2 + AB \cdot BC \cdot \cos \theta)\).
Подставим \(\cos \theta = -\frac{BC}{AB}\) и \(BC = \frac{AB}{2}\):
\(\frac{1}{2} \left(AB^2 + AB \cdot \frac{AB}{2} \cdot \left(-\frac{\frac{AB}{2}}{AB}\right)\right) = \frac{1}{2} \left(AB^2 — \frac{AB^2}{4}\right) = \frac{1}{2} \cdot \frac{3}{4} AB^2 = \frac{3}{8} AB^2\).
Длина \(BD = \frac{\sqrt{3}}{4} AB\), длина \(BA = AB\), значит
\(|BD| \cdot |BA| = \frac{\sqrt{3}}{4} AB \cdot AB = \frac{\sqrt{3}}{4} AB^2\).
По формуле скалярного произведения:
\(\cos \angle ABD = \frac{\overrightarrow{BD} \cdot \overrightarrow{BA}}{|BD| \cdot |BA|} = \frac{\frac{3}{8} AB^2}{\frac{\sqrt{3}}{4} AB^2} = \frac{3}{8} \cdot \frac{4}{\sqrt{3}} = \frac{3}{2 \sqrt{3}} = \frac{\sqrt{3}}{2}\).
Отсюда
\(\angle ABD = 30^\circ\).